Nükleer Tesislere İlişkin İşlemler
Nükleer tesislere ilişkin yetkilendirme faaliyetleri Nükleer Tesislere Lisans Verilmesine İlişkin Tüzük ile Nükleer Tesisler için Ekipman Tedarik Sürecine ve İmalatçıların Onaylanmasına İlişkin Yönetmelik hükümleri uyarınca yürütülmektedir.
Tüzük nükleer tesislerin kurulması ve işletilmesine kadar olan süreci tanımlar ve nükleer tesislere ilişkin yetkilendirmelerin üç aşamada yürütülmesini öngörür. Nükleer reaktör içeren tesisler için aşamalar;
1. Yer Lisansı – Bu aşamada sahanın nükleer tesis kurulmasına uygun olup olmadığı değerlendirilmekte ve kurulması öngörülen tesisin tasarımında kullanılması gereken saha özelliklerinin belirlenmesi ve onaylanması süreçlerini içermektedir.
2. İnşaat Lisansı – Bu aşamada tesisin güvenli bir tasarıma sahip olup olmadığı ve güvenli bir şekilde kurulup işletilebilirliği değerlendirilmektedir. Sahada bazı inşa ve imalat faaliyetlerinin başlatılabilmesi için ara aşama olarak Sınırlı Çalışma İzni verilmektedir.
3. İşletme Lisansı – Bu aşamada tesisin kurulmuş olduğu hali ile güvenli işletmeye uygun olduğu değerlendirilmektedir. İşletme lisansı verilmeden önce tesisin sıcak ve soğuk testlerine başlamak için Hizmete Sokma İzni, nükleer yakıtın tesise getirilmesi için Yakıt Getirme İzni ve yakıtın yüklenmesi ve işletme testlerine başlanabilmesi için Yakıt Yükleme ve Deneme İşletmelerine Başlama İzni alınması gerekmektedir. Tüm bu test ve denemelerin olumlu sonuçlarla tamamlanması durumunda tesise İşletme Lisansı verilmektedir.
Yakıt çevrimi tesisleri için ise yakıt getirme izni ve yakıt yükleme ve deneme işletmelerine başlama izni bulunmamaktadır.
Bu sürece paralel olarak nükleer tesislerde yer alan sistem ve bileşenlere ait ekipmanın imalatının kontrolü 29369 sayılı ve 28.05.2015 tarihli Resmî Gazetede yayımlanan Nükleer Tesisler için Ekipman Tedarik Sürecine ve İmalatçıların Onaylanmasına İlişkin Yönetmelik uyarınca yürütülmektedir. Ülkemizde kurulmakta olan tüm nükleer tesisler nükleer güvenlik açısından önemli ekipmanın imalatını başlatabilmek için NDK’ya imalat bildirimi yapmak durumundadır. Tedarik sürecinin uzun olması nedeniyle Sınırlı Çalışma İzni alınmadan önce imalatına başlanması gereken nükleer güvenlik açısından önemli ekipman için ise NDK’dan imalat onayı alınır. İmalat onayları ve imalat sürecinin kontrolü faaliyetleri kapsamında imalatına başlanacak olan ekipmanın tasarımı incelenmekte ve mevzuat gereklerini karşılaması durumunda ekipmanın imalatına yol verilmektedir. Bu kapsamdaki ekipmanın imalatının NDK tarafından yetkilendirilmiş imalat tesislerinde yapılması esastır.